راهبردهای درمانی طرحواره نقص/شرم

راهبردهای درمانی طرحواره نقص/شرم#بخش_اول

در خصوص این طرح واره نیز رابطهٔ درمانی محور اصلی درمان قرار می گیرد. اگر درمانگر دربارهٔ نقص ادراک شدهٔ بیمار، اطلاعاتی به دست بیاورد و درعین حال بتواند از بیمار مراقبت کند، در نتیجه بیمار به احساسی ارزشمندی بیشتری دست خواهد یافت. نکتهٔ فوق العاده مهم این است که درمانگر، بیمار را مورد تشویق و تمجید فراوان قرار می دهد و خصوصیات مثبت بیمار را به او یادآوری می کند. هدف راهبردهای شناختی، این است که دیدگاه بیمار در مورد خودش تغییر کند، زیرا چنین فردی معتقد است انسانی بی ارزش و نالایق است. بیماران شواهد تأییدکننده و رد کننده طرح واره را بیان کرده و بین طرح وارهٔ اصلی و جنبهٔ سالم که احساس ارزشمندی خوبی برای آنها به ارمغان می آورد، گفتگویی برقرار می کنند.

آنها یاد می گیرند توانمندی های خود را پررنگ جلوه دهند و به نقص هایشان، کمتر اهمیت دهند. آنها سعی می کنند به جای این که خودشان را به عنوان موجوداتی ذاتاً ناقص بنگرند، نقص های خود را در قالب رفتارهای یاد گرفته شدهٔ دوران کودکی نگاه کنند که قابل تغییرند. همچنین خودشان را به طور کلی، انسان ناقصی درنظر نگیرند، بلکه خودشان را ثمرهٔ زندگی با والدینی انتقادگر بدانند. به این نکته پی برده ایم بیشتر بیمارانی که این طرح واره را دارند واقعاً نقص های مهمّی ندارند، بلکه زیر نظر والدینی بی نهایت طرد کننده و انتقادگر بزرگ شده اند. حتی اگر بیمار، نقص هایی داشته باشد، اغلب آنها در فرآیند درمان یا با روشهای دیگر قابل رفع اند و اگر برطرف نشوند، آن قدر عمیق نیستند که بیمار آنها را جدی تلقی کند. تکنیکهای شناختی به بیمار کمک می کنند تا احساسات نقص و شرم را به زندگی با افراد مهمی که بیش از حد انتقادگر بودند، اسناد بدهد. تهیه فهرستی از کیفیت ها و ویژگی های عالی بیمار و نوشتن آنها بر روی کارت آموزشی می تواند مفید و گره گشا باشد.

راهبردهای مهم درمانی طرحواره نقص/شرم#بخش_دوم

بیماران در راهبردهای تجربی باید از طریق تکنیک های برقراری گفتگو و تصویرسازی ذهنی، خشم خود را نسبت به والدین انتقادگرشان بیان کنند. درمانگر در تصویرهای ذهنی دوران کودکی بیمار وارد می شود و والدین انتقادگر و طرد کنندهٔ بیمار را با کارهایشان رویارو می کند و کودک طرد شده را تشویق کرده، از او محافظت می کند و به او آرامش می بخشد. سرانجام بیماران می توانند این نقش را با خودشان ایفاء کنند؛ آنها در تصویر ذهنی خود به عنوان یک بزرگسال سالم عمل می کنند که در برابر والدین انتقادگر می ایستد و کودک طردشده را به آرامش دعوت می کند. راهبردهای رفتاری – بویژه رویارویی – برای درمان بیماران اجتنابی از ارزش فوق العادهای برخوردارند. اگر این بیماران از برقراری روابط صمیمی اجتناب کنند، احساس نقص آنها بدون تغییر باقی خواهد ماند.

بیماران سعی می کنند به موقعیت های اجتماعی وارد شوند که می تواند زندگی آنها را ارتقاء ببخشد. علاوه براین، راهبردهای رفتاری می توانند به بیماران دراصلاح برخی از نقص های واقعی شان (مثل کاهش وزن، بهبود سبک لباس پوشیدن، یادگیری مهارتهای اجتماعی) کمک کنند. همچنین بیماران تلاش می کنند تا افرادی را در زندگی خود برای دوستی و روابط صمیمی انتخاب کنند که حمایت کننده باشند، نه انتقادگر، سعی می کنند همسری را برگزینند که آنها را دوست داشته باشد و بپذیرد.

راهبردهای مهم درمانی طرحواره نقص/شرم #بخش_سوم

علاوه براین، بیماران از طریق تکنیک های رفتاری، یاد می گیرند نسبت به انتقاد، واکنش های افراطی نشان ندهند. آنها یاد می گیرند انتقاد سازنده را بپذیرند و سعی کنند رفتار خود را تغییر دهند و اگر انتقاد نادرست بود، دیدگاه خود را به فرد انتقاد کننده بیان کنند و بگویند انتقادشان قابل قبول نیست. بیماران یاد می گیرند که موضع گیری علیه فرد انتقاد کننده یا حمله کردن به او کار درستی نیست. لازم نیست به این شیوه پاسخ دهیم یا ثابت کنیم انتقاد طرف مقابل غلط است. بیماران یاد می گیرند که در برخورد با افراد عیب جو، محدودیت هایی را درنظر بگیرند و بدرفتاری های آنها را تحمل نکنند. ب

یماران همچنین سعی می کنند در ارتباط با افراد مهم زندگی که قابل اعتمادند، بیشتر خودافشایی کنند. هرچه آنها بیشتر بتوانند تجاریشان را با دیگران در میان بگذارند و در عین حال خودشان را بپذیرند، بیشتر می توانند بر این طرح واره غلبه کنند. نهایتاً این که بیماران سعی می کنند، رفتارهای جبرانی را کاهش دهند. آنها احساس درونی نقص شان را به وسیلهٔ ظاهر بدون عیب و ایراد، پیشرفت افراطی، ناارزنده سازی دیگران یا منزلت طلبی جبران نمی کنند.

نکته مهم این است که درمانگر باید دیدگاهی پذیرشی و غیر قضاوتمندانه در خصوص بیمارانی که این طرح واره را دارند، اتخاذ کند. خیلی مهم است که درمانگر به عنوان یک انسان کامل جلوه نکند. درمانگر نیز مانند هر انسان دیگری اشتباه می کند و نقص هایش را می پذیرد.